Tarık Artel Türkçe Kimya Nomenklaturu Nasıl Olmalıdır Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi İstanbul 1935

(s.31) Şu halde, yabancı kelimeleri her vakit oldukları gibi mi alacağız? Bunları türkçeleşdirmek lazım değil mi? Çok lazım ve faidelidir; fakat şu şartla: kelimenin aslını, kökünü bozmadan buna muayyen iş ve hallere tekabül eden muayyen uç-ekleri ilave ederek. Mesela, "sublimis"e yaptığımızı "acidum"a da tatbik edelim.

(s.33) Netice itibariyle, Şark culturundan Garb culturuna geçerken Türkçeleşmemiş arabca ve acemce ilmi kelime ve tabirleri dilimizden çıkarmak ve bunların yerlerini garb memleketlerinde kullanılan beynelmilelleşmiş, üzerlerinde yıllarca çalışılarak işlenmiş daha sarih ve uygun tabirlerle doldurmak lazımdır. Kök olarak alınan bu kelimeler, icab ederse, ekler ilavesiyle Türkçeleştirilir. Fakat türkçeleşdirmek, hiçbir vakit, şu veya bu milletin telaffuzunu taklid ederek, kelimenin kökünü yani ana ortographını bozup ona şeklini kaybetdirmek değildir. Eskiden arab harflerile garb kelimelerini yazarken ortograph ve şekillerini bozmamak pek de kabil değildi. İşte, arap harflerinin bize bırakmış olduğu bu fena alışkanlığı ve çok zararlı mirası terk ederek Avrupa'nın zengin lisanlarında yapıldığı gibi kelimelerin ve bilhassa ilmi tabirlerin ortographlarını bozmamalıyız.

İlim ve fen lisanlarının en esaslı olan sarihliği temin etmek, beynelmilel şekli muhafaza ve binnetice yabancı dillerden tercüme ve mütaleayı kolaylaşdırmak, makul ve sağlam bir dil vücuda getirmek, ve hatta, diğer milletlerin telaffuzunu taklid değil, bilakis ana fonetiğe yaklaşmak için, bütün güçlüğü grammerimize ilave edilecek iki, üç kaideyi ezberlemekden ibaret olan zahmeti esirgememeliyiz.

Ancak, bu işi bir az daha kolaylaşdırmak, ve bilhassa, herkese ayrı, ayrı kök araşdırmak zahmetini yüklememek için, her şubeye mensub birkaç kişinin bir def'alık gayretlerile vücuda getirilebilecek olan; ve, makul ve ilmi esaslara dayanarak tertib edilecek fenni ıstılah kitablarını bir an evvel meydana getirmeğe çalışmak lazımdır.