Fatin Gökmen, Kemal Erkman O.Necip Sipahioğlu, Yakup Elbek'ten oluşan Kandilli Rasathanesi ekibi, 19 Haziran 1936 tam Güneş tutulmasını Uludağ'da gözlemlemiştir. Tutulma öncesinde, Nisan 1936'da Uludağ'da ön inceleme yapan Kemal Erkman'ın raporu

Rasathane Direktörlüğü'ne,
19 Haziranda vaki olacak ve memleketimizin bir kısmından görülecek külli küsufun [tam güneş tutulmasının] merkez hattı üzerinde rasathanece yapılacak rasadat için nazarı itibare alınan Uludağ'daki vaz'iyeti aldığım talimat dairesinde tetkik etmek maksadile 17 Nisan 1936 Cuma günü Mudanya yolu ile Bursa'ya gittim. Orada Yüksek Kültür Bakanlığı'nın evvelce vaki olan iş'arı üzerine Bursa ilbaylığının ve Kültür direktörlüğünün bu mes'ele hakkında daha evvelden hazırlıklı bulunmasından bana lazım olan malumatı verebilecek unsurlar ve vesait kolaylıkla temin edildi.

Burada Uludağ yolunun 28. kilometreden ilerisi karla kaplı bulunduğunu ve otomobille ancak buraya kadar gelinebileceğini öğrendimse de intihab edilecek tetkik mahallinin herhalde tayini zarureti karşısında kar üstünde kayakla yürümek müşkülatını göze alarak otele kadar çıkmağa karar verdim. Bursa C.H.P. ve dağcılık kulübü başkanı Bay Saim'in bana takdim ettiği ve dağ ahvalini gayet iyi bilen dağcı gençlerden Bay Nusretle beraber ve 28. kilometreden sonra kulübün temin ettiği kayakları kullanarak 5 kilometre ötedeki otele geldim. Şu vazifenin ifası sırasında şayanı teşekkür olan bir istifadem de düşe kalka kayak kullanmasını öğrenmek olmuştur.

Otelin yakınında rasada müsait bir mahal bulunmadığından otelden şarka doğru yedi kilometre daha giderek bilhassa Şark-Garp istikametinde şimale doğru her tarafa hakim ve denizden 2150 metre yüksek (Alaçam) sırtlarına çıktım. Buranın, tamamı aradığımız bütün şartları haiz olduğunu ve bizimle beraber daha bir çok hey'etler gelse de hepsinin yerleşmesine ve tetkikatını yapmasına müsait bir saha olduğunu memnuniyetle gördüm. Burada işim bittikten sonra vakit müsait olduğundan dağdaki otelde gece kalmiya lüzum görmeyerek Bursa'ya avdet ettim.

Dağ ahvalinin tedkiki için civar köylülerden alınacak malumatın pek müfit olamayacağını anladım. Çünkü: tetkik sahası civarında ve dağın şimal sathı mailinde bin metreden yukarı köy yoktur. Halbuki dağın bilhassa bulutla kapanması (dağla meşgul olanlardan aldığım malumata göre) ekseriyetle 1500 metreden aşağı çöken bulutlarla (Stratüs ve alçak kümülüs bulutları olacak) vaki olduğundan köylülerin uzaktan görerek verecekleri malumatta fazla bir ehemmiyet tasavvur etmedim. Binanaleyh dağın etrafında ve rakımı 1500 metreden aşağı köylerden tetkikat yapmıya lüzum görmedim. Yalnız 1500 metre yükseklikteki (Soğukpınar ehalisinden tetkik cihetini düşündümse de bu köy, dağ cenup sathı mailinde bulunmasından bize lazım olan sahanın civarına ait malumat veremeyeceklerini mülahaza ederek bundan da vazgeçtim.

Bu hususta dağ meteorolojisi hükümlerile bir tenakuz teşkil etmemesi ve bir çok cihetlerin uygun düşmesi itibarile de bilhassa şayanı itimat gördüğüm ve bu gibi tabii ahvalin tetkiki ile de kendisini alakadar bulduğum Bursa Kültür Bakanlığı'nın takdim ettiği ilk okul öğretmeni Bay Celal'den çok istifade ettim. Kendisi son iki senenin tatil aylarını mütemadiyen dağda geçirmiş ve bu suretle Haziran ayındaki bütün dağ tahavvülatını dikkatle zaptetmiştir.. Ben tetkikimi bilhassa bunun verdiği malumata istinat ettirdim. Esasen dağ kulübü reisi ve azalarının ve Uludağ Oteli müsteciri Kadri ve sair otel daimi mukimlerinden aldığım malumat da Celal'in ifadelerini tatamile tahkik ettiğini de gördüm......

Rasat mevkii Alaçam sırtı: Burası Bursa'ya 40 kilometrelik bir şose ile bağlıdır... Bursa dağcılık kulübünün bana verdiği krokilerle Erkanıharbiye mufassal haritasının terkibinden meydana getirdiğim ve tahmini 1/10 000 mikyasında bir harita raptediyorum. Bu haritada Bursa şehrinden itibaren şosanın güzergahı her kilometre başındaki işaretlerle kulubun imdat yerleri görülmektedir. Haritadan anlaşılacağı veçhile Uludağ oteli de tepeye 7 kilometre mesafededir. Tepenin şosadan sonra üstü düz ve taşlıktır. Toprak kısmı pek azdır. Bunun üstünde müteaddit hey'etlerin yer alabilmesine kafi düz bir müsait saha vardır.

Su: tepede su yoktur. En yakın 1 kilometre mesafede ve garp tarafında bulunan balıklıdereden su alınabilir. İçme suyu otelin civarındaki pınarlardan alınabilir. Bu suyun evsafı hakkında birşey söylemeyi fazla buluyorum.

Mahrukat: Doğupınar gibi civar köylerden kolaylıkla kömür ve odun tedarik edilebilir. Mamafih, civarda kurumuş ince ve kalın odun da bulunabilir.

Nakliyat: Bursadan buraya kadar en kolay ve çabuk nakliyat kamyonla yapılabilir. Şosa buna tamamile müsaitttir. Bununla beraber kestirme dağ yolundan gidip gelebilen hayvan sahipleri de nakliyat için çalıştırılabilir.

İskân: Uludağ oteli Bursa idare-i hususiyesine ait ise de bir müstecire ihale edilmiştir. Bu otelde tam servisli 30 yatak vardır. Bundan başka otelin banyo vesari sıhhi ve medeni ihtiyaçlara karşı tesisatı oldukça iyidir. Burada bir kişiye tabldot yemekle beraber yarak için 330 kuruş alınıyor ve bu normakl tarifedir. Yarım kilometre mesafede ve şosanın yanında yeni yaptırılmış oldukça muntazam dağcılık kulubüne ait kârgir bir ev daha vardır. Bunun tesisatında kaloriferden ziyade spor esas tutulduğundan fazla bir şey yoksa da icabında bundan istifade etmek mümkündür. Mamafih bu binalar rasat mahallinden 7 kilometre uzaktadır. Onun için geceleri mangal yakmak ve iki kat çadır altında barınmak daha iyidir. Oturmak için kafi miktarda çadır ve karyola Bursa Askeri ve Kültür müesseselerinden temin edilebilir. Kültür direktörü, mekteplerin haziranın ilk haftasında tamamile tatil etmemiş olmasına rağmen Kültür Bakanlşığının tensibile mektep vesaitinden yardım vadetmiştir.

İnşa şeraiti: Kereste, kum, çimento vesaire her nevi malzeme Bursa'dan temin edilmek şartiyle şosadan ve kamyonla rasat mahalline kadar nakledilir, ve her türlü inşaat yaptırılabilir. Yalnız eski bir yangından kalma kurumuş ağaç gövdeleri gördüm, eğer bunlar çürük değil ise, direk mekamında istifade edilebilir. Boyları 4-5 metreyi geçmek üzere 15-20 tane bulunabilir. Şu itibarla ihtiyacımız olan 2,5 x 2,5 ebadındaki iyonnizasyon ve elektrisite atmosferik ve kozmik şua pavyonları ile 4x4 ebadında Mıknatıs ve fotografla Spekter pavyonları için hususi çadır yaptırmak ve günlerce ikamet ve çalışmak ve geceleri yatmak için 6x4 ebadında pavyon için de en basit kutup senesinde buzlu mıntıkalarda ilmi tedkikat yapan heyetlerin sığınakları şeklinde yaptırmak esas itibariyle kabul edildikten sonra önümüzdeki zaman zarfında çadırları ısmarlamak ve Mayıs 15'de Uludağ'da alet mesnetlerile bu sonuncu pavyonun ihzarına başlamak suretile hazırlanmak mümkün olacak.
Aletler için yukarıda yazdığım çadırlarla çalışma pavyonu için 600 lira kadar masrafın kafi geleceği tahmin edilmiştir.